एकांकिका

लेखक हा संवेदनशील असतो असं आपण नेहमीच म्हणतो. मग तो कवी असो, वा कथाकार वा ललितलेख लिहिणार किंवा नाटककार. खरं तर रोजच्या जीवनात आपल्याला पण बऱ्याच गोष्टी जाणवत असतात, आपणही संवेदनशील असतो पण आपल्याला त्या कागदावर उतरवता येतातच असं नाही. म्हणजे सुचणे ते कागदावर उतरवणे (आता मोबाईल किंवा लॅपटॉप “टाईप करणे” म्हणूयात) ही प्रक्रिया जमत नाही. जमली तर त्यात सातत्य राहत नाही (लिखाणाचा कंटाळा) आणि सातत्य असले तरी तो खुसखुशीत पणा, वाचण्याऱ्याला थेट भिडले असं लिहिता येत नाही.

इथे तर आम्ही नाट्य-लेखन तंत्र असंच नाव असलेल्या कार्यशाळेत नाव नोंदवलं होतं. म्हणजे आधी सुचायला हवं आणि मग जे सुचतं ते सतत संवाद स्वरूपात मांडता यायला हवं. सुरवातीला कठीण जायचं पण मग वेगवेगळ्या अभ्यासातून (exercise) त्यातलं तंत्र कळत गेलं आणि आम्ही सगळेच मनात आलेल्या कल्पना फुलवू लागलो. पात्र नियोजन करू लागलो. कागदावर उतरवू लागलो.

संवाद केंद्रस्थानी असलेले वेगवेगळे लेखन प्रकार आम्ही लिहिले. जसे की नाट्यछटा, एकपात्री, श्रुतिका, नाटिका, कथेचे नाट्य रूपांतर, एखाद्या शोधावर किंवा संशोधनावर किंवा कायद्यावर त्याचा अभ्यास करून एकांकिका किंवा नाटक लिहिणे इ. यातही कधी भाषेची मर्यादा असे म्हणजे कधी संस्कृत प्रचुर मराठी अपेक्षित असे तर कधी ऐतिहासिक बाज. कधी वाक्याला शब्द मर्यादा असे तर कधी अमर्याद शब्द वापरून एकच वाक्य बनवाचे असे. कधी एका वाक्यावरून अख्ख्या संवाद लिहायचा असे तर कधी १६ वाक्यात अख्खी कथावस्तू मांडायची असे. हे आणि असे अनेक विचार करायला लावणारे, झोप उडवणारे लेखन अभ्यास आमच्याकडून योगेश सोमण सरांनी करून घेतले. त्यातलेच काही निवडक लिखाण, या सदरात देत आहोत. तुम्हाला आमचे लिखाण कसे वाटले हे नक्की कळवा. तसेच जर तुम्हाला यातील काही आवडले आणि सादर करावयाचे असेल तरी तुम्ही आम्हाला संपर्क करू शकता. प्रत्येक लिखाणाच्या शेवटी लेखकाचा मेल-आयडी देण्यात आला आहे त्यावर तुम्ही आम्हाला नक्की संपर्क करा आणि तुमच्या प्रतिक्रिया कळवा.

आभार.